Hoe kan ik een fopspeen het beste gebruiken?

Een fopspeen heeft veel voordelen: het kan een prematuur helpen om te leren zuigen aan borst of fles. Het werkt pijnstillend, kalmerend, zelfregulerend en het helpt bij het inslapen en doorslapen.

Echter, de grootste zuigbehoefte bij een baby is al na 2-3 maanden weg en neemt gedurende het eerste levensjaar verder af. Daarna kan het zuigen een gewoonte worden. Het is dan moeilijker om de fopspeen af te bouwen. En als een kind op oudere leeftijd nog op een fopspeen zuigt, kán dat op lange termijn gevolgen hebben voor de mondmotoriek, het gebit en de spraak. Óf dit gebeurt, is van veel factoren afhankelijk. Het is dus niet te voorspellen.

In dit artikel leg ik uit hoe je vanaf het begin een fopspeen zó kunt gebruiken, dat de schadelijke gevolgen beperkt blijven.

Verantwoord speengebruik bij een baby

1. Wanneer je pasgeboren baby wil zuigen, geef je het liefst de borst of een fles. Is dat geen optie, dan kun je je baby op je vinger laten zuigen of een fopspeen geven. Geef de speen nooit om een voeding uit te stellen. Geef de speen dus enkel na de voeding.  
2. Zodra je kindje rustig is geworden, haal je de speen weer uit de mond. Stop je pink in de mondhoek om het vacuüm te verbreken.
3. Daarna sluit je de mond van de baby en zorg je dat de tong weer tegen het gehemelte gaat liggen. Dit doe je door de kaken te sluiten en daarna bij het zachte gedeelte onder de kin, de tong naar boven te duwen. Het wordt voorgedaan op dit filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=Qb-TO-ZvNEM
4. Zodra je merkt dat je baby de speen begint uit te spugen, of deze niet goed meer pakt, is dit een teken dat je baby de speen minder nodig heeft. Geef de speen nu dus ook minder vaak. Je zult merken dat je kind zichzelf al beter kan kalmeren. En als hij wakker is, zal hij nu zijn eigen handjes en speelgoed gaan ontdekken.
5. Misschien kan je baby nu al zonder speen. Probeer in elk geval de speen helemaal weg te laten voordat je baby één jaar is.

Verantwoord speengebruik bij kinderen vanaf één jaar

Heeft jouw dreumes/peuter nog een fopspeen, of doet hij aan duimzuigen, vingerzuigen of fanatiek zuigen op bijvoorbeeld een knuffel?

1. Laat de fopspeen in bed of sta je kind alleen toe in bed te zuigen.
2. Bied óók een ander ritueel aan, bijvoorbeeld een knuffel of speendoekje. Deze “mascotte” helpt later om makkelijker afscheid te nemen van de speen.
3. Haal de speen/vinger/knuffel uit de mond zodra je kind eenmaal slaapt. Sluit de mond en zorg voor een hoge tongpositie zoals hierboven bij 3) uitgelegd wordt.
   Lukt dit niet, werkt dan eerst overdag aan het sluiten van de mond.
   Wat hierbij kan helpen is dat je kindje regelmatig drinkt uit een rietje en blaasspelletjes speelt zoals bellen blazen of propjes papier wegblazen.
4. Je bepaalt zelf het moment om de fopspeen af te bouwen, eventueel in overleg met je kind. Het verdient sterk de voorkeur dat de fopspeen helemaal gestopt wordt, uiterlijk op de derde verjaardag van je kind.